|
●
ÂŞIK TALİBÎ COŞKUN |
|
Talibî’nin ismini, dedesi Hacı Hasan Hüseyin koymuştur. Yoz tüccarlığı yapan
dedesi, Haymana’dan Sivas’a dönerken yolu, Hacıbektaş’a uğramıştır. Halkın büyük sevgi ve yardımından etkilenip orada “torunu olduğunda adını Hacı Bektaş koyacağı” na dair kendi kendine söz vermiştir. Sivas’ a döndükten sonra Talibî, doğmuş, o da verdiği sözü...
|
|
●
ÂŞIK TALİBÎ COŞKUN’UN SEYAHAT DESTANLARINDA KAYSERİ VE YÖRESİ |
|
Talibî, XX. yüzyılın önde gelen âşıklarındandır. 1898’de Sivas’ın
Altınyayla ilçesinde doğmuştur. Asıl adı Hacı Bektas’tır. Babası, Mustafa,
annesi de Taslıhüyük köyünden Seyitler sülâlesinden Meryem’dir. On üç
yasındayken babası, Birinci Dünya Savasında tifo hastalıgına yakalanmış...
|
|
●
ÂŞIK TARZI ŞİİR GELENEĞİNDE İSTANBUL |
|
Âşıkların İstanbul’u ele alışları farklı sebeplere dayanır ve âşıkların
her biri İstanbul konusuna farklı tarzda yaklaşır. İstanbul mihveri
etrafında oluşan düşünce, niyet, inanç, tavır ve kanaatler bir bakıma bir
şehrin anatomisi hükmündedir....
|
|
●
ÂŞIK VEYSEL’DE MİLLÎ BİRLİK DÜŞÜNCESİ VE VATAN SEVGİSİ |
|
Pek çok Âşık gibi Veysel de, sohbetleriyle, şiirleriyle bu meselelere ilgi
göstermiş; eli erdiğince gönül gözü gördüğünce, halkı gafletten kurtarmaya
çalışmış, ikazlarda bulunmuştur. Daima birleştirici, kaynaştırıcı bir tavır
içinde olan Veysel’in şiirlerinin özünde insan sevgisinin,...
|
|
●
ÂŞIK VEYSEL’İN ŞİİRLERİNDE YÖRESEL KELİMELER VE DEYİMLER |
|
Hakkında otuzdan fazla kitabın ve beş yüzden fazla yazının yazılması da onun büyüklüğünü açıkça göstermektedir. Yunus ve Karacaoğlan gibi üzerinde en fazla durulan âşıklarımızdan oluşu belki de Veysel’in bu özelliklere sahip olmasından ileri gelmektedir....
|
|
●
ÂŞIKLARIN DİLİYLE SEFİL SELİMÎ |
|
Şiire, biraz önce adını zikrettiğimiz Çoban Mehmed’in yanında başlamıştır.
Hitabeti ve irticali de çok kuvvetlidir. Saz çalmayı kendi kendine öğrenen Sefil Selimî’nin sazdaki ustalığı, teknik açıdan çok iyi değildir. Ancak ezgileri son derece orijinaldir. Kendisine has bir müzikle icra ettiği yüz kadar parçası vardır. Bunlardan birçoğu TRT Repertuarına girmiştir....
|
|
●
ÂŞIKLIĞA BAŞLAMA |
|
Kişilerin âşıklığa yönelmesinin önemli bir sebebi de “çevre”dir. Çevrede,
yüzyıllar boyu süregelen, sözlü eğitim ve kültür birimi vardır ve şekillendirici
faktöre sahip çevre, sürekli bunu desteklemektedir. Yetişmekte olan çocuklar ve gençler, bu sözlü eğitimi alarak günün birinde, kendisini âşıklar arasında bulmaktadır....
|
|
●
ÂŞIKLIK GELENEĞİNİN GELECEĞİYLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER VE YAPILMASI GEREKENLER |
|
Teknolojik gelişmelerden payını alan yöreler arasında, Anadolu’da âşıklık geleneğinin canlı olarak yaşadığı ve yaşatıldığı birkaç bölge de vardır. Şurası muhakkak ki, günümüzde artık elinde sazı, dilinde sözü köy köy dolaşıp kendisine rakip arayan, şiirleriyle toplumu peşinden sürükleyen, sevgilisi uğruna dağ bayır dolaşıp vuslat ateşiyle yanan, dizinin dibine istidatlı bir genci alıp yetiştiren âşık sayısı yok denecek kadar azdır artık....
|
|
●
BAŞLANGIÇTAN GÜNÜMÜZE ÂŞIK EDEBİYATI |
|
Destan geleneğinin yegâne icracıları ozanlardı. Bugünkü hikâyeci âşıkların
yaptıklarını şaman kültürünün hakim olduğu devirlerde ozanlar yapıyordu.
Ozanlar, duyduğu ve bildiği kahramanlık olaylarını, zaferleri, felaketleri ve
toplumu yakından ilgilendiren meseleleri derleyip nazm etmek, düzüp koşmakla mükellefti. Bunu kopuz eşliğinde yaparlardı....
|
|
●
BEKİR OĞUZBAŞARAN'IN SİCİLLEME ŞİİRLERİ |
|
Âşık edebiyatında yaygın olarak kullanılan nazım birimi dörtlüktür. Ne var ki, muhtelif zamanlarda muhtelif vesilelerle farklı nazım birimleriyle de yani beşli, altılı, yedili ve daha fazla dize esasına dayalı şiirler de yazılıp söylenmiştir. Bunlardan birisi de sicillemelerdir....
|
|
●
BİR ÂŞIK AİLESİ: ÂŞIK YÜZBAŞIOĞLU VE AİLESİNDEKİ DİĞER ÂŞIKLAR |
|
Yüzbaşıoğlu, Sivas’ın Şarkışla ilçesinin Saraç köyündendir. Saraç
köyü, Emlek yöresindedir. Emlek yöresi yetiştirdiği âşıklarla ün yapmış
bir yöremizdir. Sözgelişi; Kemter, Veli, Ali izzet Özkan ve Âşık Veysel
edebiyatımızda kendisine yer bulabilmiş önemli simalar bu yörenin
âşıklarıdır. Tespitlerimize göre bu yörede yetişmiş 126 âşık vardır....
|
|
●
Bir Cönk Sekiz Şair |
|
Âşık Edebiyatının en önemli kaynakları olan cönklerde yer alan ve
edebiyatımızda şiir örnekleri olmayan veya az olan şairlerin şiirlerden Kâtiboğlu, Kâtibî, Şakir, Süleyman, Garip, İrfanî, Hüdaî, Sualî’nin şiirlerinin aktarımı yapılmıştır. ...
|
|
●
BİR MECMUA ON DÖRT ŞAİR |
|
Türklük Biliminde Gür Bir Ses-Prof. Dr. İsa Özkan’a Armağan, Türk Kültürü Araştırmaları Enstitüsü yay., Ankara, 2019, s. 87-100....
|
Sayfalar:
1
2
3
4
5
6
7
8
|
